بررسی نقش منابع انسانی در توسعه سازمان
نقش منابع انسانی در توسعه سازمان بر کسی پوشیده نیست. سازمان‌هایی رشد می‌کنند و به موفقیت می‌رسند که سرمایه‌های انسانی مناسبی در اختیار داشته باشند. در مدیریت منابع انسانی (HRM) تلاش می‌شود با ایجاد خط‌مشی‌ها و رویه‌هایی، از پرسنل سازمانی حمایت شود. نیازسنجی، آموزش و توسعه، برنامه‌ریزی شغلی و ارزیابی عملکرد از جمله اقداماتی است که به منابع انسانی، انگیزۀ کافی برای توسعه سازمان را می‌دهد.
منابع انسانی یا توسعه سازمانی
تفاوت زیادی در تعریف دقیق بین منابع انسانی (Human Resources) و توسعه سازمانی (Organizational Development) وجود دارد. در منابع انسانی (HR) و توسعه سازمانی (OD) با عملکرد پرسنل سروکار داریم. به همین دلیل بسیاری از متخصصان به‌طور طبیعی دو مفهوم را مرتبط با یکدیگر در نظر می‌گیرند. نقش منابع انسانی در توسعه سازمان از ابعاد مختلفی مورد بررسی قرار می‌گیرد.
منظور از توسعه سازمان چیست؟
قبل از اینکه بخواهیم به بررسی نقش منابع انسانی درتوسعه سازمان بپردازیم بایستی مفهوم “توسعه سازمانی” را به‌طور دقیق بررسی کنیم. توسعه سازمانی را می‌توان یک استراتژی برای اصلاح ارتباطات و روابط داخلی تعریف کرد. توسعه شامل تغییراتی در کسب‌وکار برای بهبود اثربخشی و دستیابی به نتیجه در هر فعالیتی است.
در توسعه سازمانی گام‌های اولیه در زمینه مدیریت آموزش یا یادگیری، ارتباطات، فناوری اطلاعات، فرهنگ و سایر موارد مشابه برداشته می‌شود. هدف کلی از توسعه، انجام بهتر عملیات و ارتقا بهره‌وری است. نقش منابع انسانی در توسعه سازمانی از آنجایی اهمیت می‌یابد که کسب‌وکارهای نوآور، با خلاقیت و استعداد پرسنل زمینه را برای تغییرات ایجاد کرده و عملکردشان را بهبود می‌دهند.
چرا نقش منابع انسانی در توسعه سازمانی اهمیت دارد؟
هر سازمانی برای دستیابی به مجموعه‌ای از اهداف و چشم‌اندازها از منابع سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مختلفی استفاده می‌کند. نیروی انسانی مهمترین منبع مورد استفاده در هر کسب‌وکاری است. زیرا خلاقیت و نوآوری در نیروهای انسانی موجب تحول و رشد سریع هر سازمانی می‌شود. دلایل زیادی وجود دارد که نقش منابع انسانی را در توسعه سازمانی نشان می‌دهند:
- شکل دادن به فرهنگ سازمانی: فرهنگ سازمانی به ساختار محیطی گفته می‌شود که کارکنان در آن قرار دارند. فرهنگ سازمانی با تعریف مجموعه‌ای از ارزش‌ها، هنجارها و رفتارها زمینه توسعه کسب‌وکار را فراهم می‌آورد.
- پیش بردن برنامه‌های استراتژیک: نیروی انسانی در هر سازمانی وظیفه دارد برنامه‌های استراتژیکی که توسط مدیران یا مشاوران طراحی شده است را به بهترین شکل اجرا کرده و توسعه سازمانی را ایجاد کند.
- ارتقا و رشد کسب‌وکار: نقش منابع انسانی در توسعه سازمانی را بیش از هر جایی در رشد کسب‌وکار مشاهده می‌کنیم. تلاش برای تقویت نقاط قوت و برطرف کردن نقاط ضعف، زمینه را برای رشد تجاری سازمان‌ها فراهم می‌آورد.
- کاهش ریسک‌های احتمالی: در مسیر توسعه سازمانی همیشه ریسک‌هایی وجود دارد. منابع انسانی با شناسایی خطرات، راهکارهایی نوآورانه برای مواجه با چالش‌ها ابداع می‌کنند.
- بهبود روابط کاری و بهره‌وری: توسعه سازمانی بدون بهبود بهره‌وری امکان‌پذیر نیست. نیروی انسانی با بهبود ارتباطات موثر، نقش مهمی در رشد بهره‌وری و شکل‌گیری عملکرد بهتر دارد.
- توانمندسازی مدیران: منابع انسانی با بهبود عملکرد مدیران در رهبری و کنترل تیم‌های کاری، توسعه سازمانی را افزایش می‌دهد. حل تعارضات سازمانی توسط مدیران تنها با کمک روابط موثر در بین نیروهای انسانی امکان‌پذیر است.
نقش منابع انسانی در توسعه سازمانی
سرمایه‌های انسانی در هر کسب‌وکاری نقش کلیدی در تحول سازمانی دارند. پرسنل از ابعاد مختلفی می‌توانند زمینه را برای رشد سازمانی فراهم آورند:
۱- مدیریت انطباق
در هر سازمانی تعیین ساختارها، دسترسی به اطلاعات و شفافیت نقش مهمی در چرخه فرایندها و انجام فعالیت‌های کلیدی دارد. منابع انسانی با انتقال داده‌های حساس به مدیران میانی و مدیران ارشد به آن‌ها امکان تصمیم‌گیری بهتر را می‌دهند. از سویی دیگر، دسترسی آسان و شفاف به داده‌ها توسط کارکنان موجب می‌شود تا آن‌ها بهترین اقدامات را در بهترین زمان انجام دهند.
۲- استعدادیابی
علی‌رغم گسترش سیستم‌های خودکار و فناوری هوش مصنوعی، هنوز هم استعدادهای انسانی برتر نقش مهمی در توسعه سازمانی کسب‌وکارهای خلاق و نوآور دارند. در بررسی نقش منابع انسانی در توسعه سازمان باید به اهمیت استخدام نیروهای مستعد (تلنت) توجه داشت. مدیریت جذب و حفظ نیروی انسانی توانمند یک استراتژی موثر است که توسط واحد HR اجرا می‌شود.
۳- برنامه‌ریزی و ساختارسازی
سازمان‌هایی که بهترین سرمایه‌های انسانی را در اختیار دارند، اگر برنامه‌ریزی مناسب نداشته باشند و ساختارها را تدوین نکنند به توسعه نمی‌رسند. برای دستیابی به توسعه سازمانی، باید همزمان منافع منابع انسانی، مشتریان و ذی‌نفعان (مالکان کسب‌وکار یا شرکای تجاری) را در نظرگرفت.
۴- اجرا و توسعه
نقش منابع انسانی در توسعه سازمان را بیش از هر جایی دیگر در اجرای برنامه‌ها مشاهده می‌کنیم. آموزش به منابع انسانی موجب می‌شود که آن‌ها توانایی اجرای ایده‌های نوآورانه را در زمان مواجه شدن با چالش‌ها داشته باشند.
چگونه نیروی انسانی توانمند را برای توسعه سازمانی بیابیم؟
در حال حاضر فرایندهای جذب و استخدام نیروی انسانی بسیار متفاوت از گذشته است. استفاده از پلتفرم‌های کاریابی به کسب‌وکارها کمک می‌کند تا پرسنل مجرب و دارای مهارت را در کمترین زمان یافته و به بررسی رزومه‌های آنلاین بپردازند. جابینجا کمک زیادی به جذب برترین سرمایه‌های انسانی برای کسب‌وکارها می‌کند تا آن‌ها به توسعه سازمانی دست یافته و به اهداف و چشم‌اندازهایی برسند که برای خود تعیین کرده‌اند.
سخن پایانی
به‌طور معمول اکثر کسب‌وکارهای موفق، سازمان‌هایی هستند که از نیروی انسانی مستعد استفاده می‌کنند. امروزه نقش منابع انسانی در توسعه سازمان غیرقابل انکار است. استفاده از فرایندهای ساختاریافته توسط پلتفرم‌های کاریابی مانند جابینجا در جذب و استخدام نیروی انسانی مستعد و داشتن برنامه‌ریزی برای حفظ نیروی انسانی باعث رشد هر کسب‌وکاری خواهد شد.
نظرات کاربران